From Isolation to Coherence:

‘Het schilderen der Zolderwerken’: De Amsterdamse productie van plafondschilderingen in woonhuizen tijdens de late Gouden Eeuw

MA Tatjana van Run

Dit promotieonderzoek richt zich op de ontwikkeling, productie, functie en betekenis van plafondschilderingen met figuratieve voorstellingen tussen ca. 1650 en 1750. In het onderzoek staat Amsterdam centraal als het belangrijkste productiecentrum van dergelijke decoraties. Gedurende de te onderzoeken periode stagneerde de vraag naar ezelschilderijen maar groeide onder de regenten- en koopmanselite het verlangen hun grachtenwoningen en buitenplaatsen van vaste interieurdecoraties te voorzien. Vooral de ‘zaal’, het belangrijkste ontvangstvertrek, werd rijk gedecoreerd waarbij de opdrachtgever met de gekozen stijl en thematiek uitdrukking kon geven aan zijn sociale identiteit.
Er is nog weinig bekend over de productie van plafondschilderingen in de Republiek. Het onderwerp wordt vanuit verschillende invalshoeken benaderd, waarbij de resultaten van stilistische en iconografische analyse en materiaaltechnisch onderzoek worden ingebed in de cultuurhistorische en sociaaleconomische context. Daarbij ligt de aandacht op de verhouding tussen opdrachtgever en schilder. Daarnaast zullen de productiemethoden en technieken van de schilderingen worden onderzocht en vergeleken met wat contemporaine schilderstraktaten voorschreven.
Tevens wordt nagegaan hoe de iconografie en stijl van de voorstellingen zich verhouden tot de andere aangebrachte decoraties in de kamer – zoals wandbespanningen en architectuurelementen.